وضع حمل و بهبودی

وضع حمل و بهبودی

و حالا لحظه‌‌‌‌ای رسیده که همگی منتظر آن بودید. . .
وضع حمل هم درست مثل دوره‌‌‌‌ی بارداری می‌‌‌‌تواند به‌‌‌‌راحتی و بدون دردسر سپری شود، در برخی کشورها پزشکان به این موضوع که خود مادر نوع زایمان را انتخاب کند مثلا طبیعی، سزارین و زایمان بدون درد بسیار اهمیت می‌‌‌‌دهند. در این بخش اطلاعاتی به شما داده می‌‌‌‌شود که می‌‌‌‌توانید با آگاهی کامل در مورد زایمان‌‌‌‌تان تصمیم‌‌‌‌گیری و در آن ایفای نقش کنید. همچنین به مسائلی می-پردازیم که هنگام تولد نوزادتان می‌‌‌‌توانید انتظار داشته باشید و برخی از جزئیاتی که به شما در نگهداری از نوزاد کمک می‌‌‌‌کنند. علاوه بر این؛ به بحث در مورد تغییراتی که پس از زایمان در بدن رخ می‌‌‌‌دهد خواهیم پرداخت. این بخش به‌‌‌‌طور مفصل به آمادگی شما برای مرحله‌‌‌‌ی زایمان و سپری کردن زایمانی راحت و بی‌‌‌‌دردسر کمک می‌‌‌‌کند.

درد زایمان

با وجود پیشرفت‌‌‌‌های باورنکردنی در عرصه‌‌‌‌های علمی و پزشکی، هیچ‌‌‌‌کس واقعا نمی‌‌‌‌داند که چه چیز موجب شروع درد زایمان و وضع حمل می‌‌‌‌شود. زایمان ممکن است درنتیجه‌‌‌‌ی مجموعه‌‌‌‌ای از محرک-هایی باشد که در بدن مادر، نوزاد و جفت به‌‌‌‌وقوع می‌‌‌‌پیوندد یا ممکن است درنتیجه‌‌‌‌ی افزایش سطح مواد استروئید بدن مادر یا دیگر مواد بیوشیمیایی باشد که در بدن جنین شروع می‌‌‌‌شود. از آنجایی که دقیقا نمی‌‌‌‌دانیم درد زایمان چگونه شروع می‌‌‌‌شود، درنتیجه نمی‌‌‌‌توانیم زمان دقیق آن را تعیین کنیم. اطمینان نداشتن از زمان واقعی و تشخیص درد زایمان تا حدودی متداول است. حتی خانمی که زایمان سوم یا چهارمش است، از زمان دقیق وضع حمل خود مطمئن نیست. اطلاعات این فصل به شما کمک می‌‌‌‌کند علادم و دردهای واقعی زایمان و درنتیجه وقت آن را بهتر تشخیص بدهید(با وجود این ممکن ات چند بار به پزشک خود زنگ بزنید یا به بیمارستان مراجعه کنید به خیال اینکه وقت زایمان‌‌‌‌تان رسیده است.)

تشخیص اینکه چه وقت درد زایمان واقعی است

گاهی ممکن است برخی علائم اولیه و زودهنگام زایمان، قبل از رسیدن موعد واقعی آن آغاز شود، این بدان معنا نیست که شما در شرف وضع حمل هستید، بلکه یعنی در چند روز یا چند هفته‌‌‌‌ی آینده زایمان خواهید کرد. برخی خانم‌‌‌‌ها ممکن است علائم مشابه زایمان را چند روز یا چند هفته قبل از زایمان تجربه کنند، اما برخی دیگر فقط چند ساعتی قبل از زایمان این درد و علائم را خواهند داشت. آمادگی و رفتن برای زایمان، معمولا آن‌‌‌‌قدر که در سریال‌‌‌‌های کمدی یا بازاری نشان داده می‌‌‌‌شود نمایشی و شورانگیز نیست. زنان باردار معمولا به‌‌‌‌ندرت وقت کافی پیدا می‌‌‌‌کنند تا قبل از زایمان برای رفتن به بیمارستان آماده شوند و همه‌‌‌‌چیز خیلی سریع اتفاق می‌‌‌‌افتد.
اگر فکر می‌‌‌‌کنید واقعا دردهای زایمان‌‌‌‌تان شروع شده است، فورا به بیمارستان نروید، ابتدا با پزشکتان یا بخش زایمان بیمارستان تماس بگیرید و پس از کسب اطمینان از واقعی‌‌‌‌بودن علائم به بیمارستان مراجعه کنید.

شناسایی و توجه به تغییرات قبل از آغاز زایمان

بانزدیک‌‌‌‌شدن به پایان دوره‌‌‌‌ی بارداری و زمان زایمان، ممکن است متوجه تغییرات خاصی در بدن خود شوید، امکان دارد تمامی این تغییرات را حس کنید و ببینید یا شاید متوجه هیچ‌‌‌‌کدام نشوید. گاهی-اوقات این تغییرات از هفته‌‌‌‌ها قبل یا فقط چند روز مانده به زایمان آغاز می‌‌‌‌شوند.

نمایش خونی: این نام یک فیلم هالیوودی نیست، بلکه منظور ما از دیده‌‌‌‌شدن خون این است که درنتیجه‌‌‌‌ی تغییراتی که در لگن اتفاق می‌‌‌‌افتد، ممکن است ترشحاتی همراه با کمی خون از واژن خارج شود. این خونابه‌‌‌‌ها از مویرگ‌‌‌‌های کوچک پاره‌‌‌‌شده‌‌‌‌ی دهانه‌‌‌‌ی رحم بیرون می‌‌‌‌آیند.
اسهال: معمولا چند روز قبل از موعد زایمان، بدن ماده‌‌‌‌ای نعروف به پروستاگلاندین ترشح می‌‌‌‌کند که این مواد به افزایش انقباضات رحمی کمک می‌‌‌‌کنند و ممکن است موجب اسهال شوند.
پایین افتادن و جاگرفتن جنین: جنین اغلب، چند هفته قبل از زایمان به سمت داخل لگن پایین می‌‌‌‌آید و سرش در آنجا جاگیر می‌‌‌‌شود، به‌‌‌‌خصوص در خانم‌‌‌‌هایی که برای اولین‌‌‌‌بار بچه‌‌‌‌دار می-شوند

به این ترتیب فشار بیشتری را بر لگن و به‌‌‌‌ویژه واژن خود احساس می‌‌‌‌کنید. همچمیم ممکن است متوجه شوید که تمام رحم‌‌‌‌تان پایین‌‌‌‌تر از شکم قرار گرفته و درنتیجه احساس راحتی بیشتری می‌‌‌‌کنید و می‌‌‌‌توانید بهتر نفس بکشید. به علاوه ممکن است بیشتر به دستشویی بروید، زیرا سر نوزاد به سمت مثانه‌‌‌‌تان کشیده شده و به آن فشار می‌‌‌‌آورد.
افزایش انقباضات براکستون هیکس: ممکن است متوجه افزایش شدت و تناسب انقباضات براکستون هیکس شوید. این انقباضات ممکن است تا حدی ناراحت‌‌‌‌کننده باشند، حتی اگر شدت و تعداد دفعات‌‌‌‌شان بیشتر نشود. بعضی خانم‌‌‌‌ها حتی چند هفته قبل از زایمان دچار انقباضات بسیار شدید براکستون هیکس می‌‌‌‌شوند.

مادران باردار می‌‌‌‌پرسند. . .پرسش:«ما هرگز انقباضات و دردهای زایمان را تجربه نکرده‌‌‌‌این، پس چطور از درد و انقباض واقعی قبل از زایمان آگاه باشیم؟»
پاسخ:«یک انقباض زمانی اتفاق می‌‌‌‌افتد که عضله‌‌‌‌ی رحم سفت شود و نوزاد را به سمت دهانه‌‌‌‌ی رحم هل دهد. معمولا این انقباضات دردناک و ناراحت‌‌‌‌کننده هستند و اغلب به‌‌‌‌راحتی می‌‌‌‌توان تشخیص داد و اشتباه گرفته نمی‌‌‌‌شوند. اما بسیاری از خانم‌‌‌‌ها نگران‌‌‌‌اند که نتوانند این انقباضات و دردها را تشخیص دهند. به کمک ترفندی ساده می‌‌‌‌توانید یک رحم منقبض‌‌‌‌شده را تشخیص دهید، به این ترتیب که با نوک انگشت خود ابتدا لپ و بعد پیشانی خود را لمس کنید. سپس قسمت بالا یا همان سر شکم خود را فشار دهید و لمس کنید تا بدین‌‌‌‌ترتیب بتوانید راس رحم خود را حس کنید. اگر سر رحم مثل لپ‌‌‌‌هایتان نرم و شل بود پس رحم در حالت انقباض نیست، اما اگر مثل پیشانی‌‌‌‌تان سفت بود پس رحم در حالت انقباض و شروع دردها و انقباضات زایمانی است. به‌‌‌‌علاوه از همین آزمایش برای تشخیص انقباضات زایمان زودرس نیز می‌‌‌‌توان استفاده کرد.

خروج ترشحات: گاهی ممکن است ترشحات غلیضی که به ترشحات مخاطی معروف‌‌‌‌اند از واژن خارج شوند. در طول بارداری این مواد دهانه‌‌‌‌ی رحم را مسدود می‌‌‌‌کنند و از رحم در برابر عفونت محافظت می‌‌‌‌کنند. زمانی که دهانه‌‌‌‌ی رحم شروع به شل‌‌‌‌شدن و بازشدن(افاسه) می‌‌‌‌کند تا برای وضع حمل آماده شود، این مواد به‌‌‌‌تدریج به‌‌‌‌بیرون ترشح می‌‌‌‌شوند.

تشخیص درد واقعی زایمان از دردهای کاذب

همیشه تشخیص علائم زایمان واقعی آسان نیست. اما با شناخت برخی خصوصیات کلی می‌‌‌‌توان تعیین کرد آیا علائمی که تجربه می‌‌‌‌کنید به معنای فرارسیدن زمان واقعی زایمان است یا خیر.
به‌‌‌‌طور کلی علائم و انقباضات زیر نشان‌‌‌‌دهنده‌‌‌‌ی فرارسیدن زمان زایمان نیستند:
نامنظم‌‌‌‌اند و تعداد آن‌‌‌‌ها افزایش نمی‌‌‌‌یابد؛
هنگام تغییر وضعیت، راه‌‌‌‌رفتن یا استراحت از بین می‌‌‌‌روند؛
خیلی ناراحت‌‌‌‌کننده نیستند؛
فقط در زیر شکم اتفاق می‌‌‌‌افتند؛
به‌‌‌‌تدریج ناراحت کننده و دردناک‌‌‌‌تر نمی‌‌‌‌شوند؛
اما اگر چنین انقباضاتی داشته باشید، به احتمال زیاد در معرض دردهای واقعی زایمان قرار دارید:
دفعات آن به طور ثابت، بیشتر، شدیدتر و ناراحت‌‌‌‌کننده‌‌‌‌تر می‌‌‌‌شوند؛
حدود 40 تا 60 ثانیه طول می‌‌‌‌کشد؛
با تغییر وضعیت قرارگیری، راه‌‌‌‌رفتن یا استراحت از بین نمی‌‌‌‌روند؛
همراه با خروج کمی مایع از واژن اتفاق می‌‌‌‌افتد(این مایعات درنتیجه‌‌‌‌ی پاره‌‌‌‌شدن کیسه‌‌‌‌ی آب بیرون می‌‌‌‌آیند)؛
صحبت کردن معمولی مشکل یا غیرممکن می‌‌‌‌شود؛

احساس درد و کشیدگی، در قسمت بالای شکم یا به‌‌‌‌خصوص در کمر که به سمت جلو پخش می‌‌‌‌شود.
گاهی‌‌‌‌اوقات تنها روش قطعی تشخیص درد زایمان، مراجعه به پزشک یا رفتن به بیمارستان است. زمانی‌‌‌‌که به بینارستان می‌‌‌‌روید یک پزشک یا ماما لکن‌‌‌‌تان را معاینه می‌‌‌‌کند تا مطمئن شود که وقت زایمان رسیده است. گاهی هم پزشک مانیتوری را به شما وصل می‌‌‌‌کند تا دفعات و شدت انقباضات را ببیند یا ضربان و پاسخ‌‌‌‌های قلب جنین را چک کند. گاهی فورا می‌‌‌‌فهمید که وقت زایمان‌‌‌‌تان رسیده است، با وجود این پزشک ممکن است برای مشاهده‌‌‌‌ی تغییر یا عدم آن، نیاز داشته باشد برای چند ساعت شما را زیرنظر بگیرد.

تعیین زمان اطلاع به پزشک یا بخش زایمان

اگر فکر می‌‌‌‌کنید وقت زایمان فرا رسیده است، حتما با بخش زایمان تماس بگیرید و اگر پزشک یا مامای معالج مشخصی دارید، او را نیز در جریان بگذارید. اگر پزشکتان گفت که احتمالا وقت زایمان-تان نیست، اصلا مضطرب نشوید. اگر انقباضات رحمی هر 5 تا 10 دقیقه یک‌‌‌‌بار می‌‌‌‌گیرد و ول می-کند و ناراحت‌‌‌‌کننده و دردناک است، حتما با پزشک تماس بگیرید. اگر هفته‌‌‌‌ی بارداری‌‌‌‌تان کمتر از 37 هفته است و دچار انقباضات طولانی بدون وقفه شدید، ننشینید تا تعداد انقباضات را بشمرید، بلکه فورا با پزشک بخش زایمان بیمارستان خود تماس بگیرید.
در صورت وقوع هر یک از موارد زیر، حتما با پزشک خود یا بخش زایمان تماس بگیرید:

شمار انقباضات رحمی به هم نزدیک‌‌‌‌تر شده و پیوسته شدت این دردها افزایش می‌‌‌‌یابد؛
کیسه‌‌‌‌ی آب پاره شده است و مایع آن قطره قطره یا یکباره از واژن خارج می‌‌‌‌شود. اگر مایع کمی سبز، قهوه‌‌‌‌ای یا قرمز بود، حتما پزشک یا مرکز زایمان خود را مطلع کنید؛
مکونیوم(اولین دفع مدفوع نوزاد) معمولا پس از تولد اتفاق می‌‌‌‌افتد، اما بین 2 تا 30 درصد نوزادان، دفع مدفوع در طول زایمان و در رحم مادر انجام می‌‌‌‌گیرد، به‌‌‌‌خصوص اگر نوزاد دیرتر از موعد مقرر متولد شود. البته دفع مدفوع ضرورتا مشکل چندانی ایجاد نمی‌‌‌‌کند اما می‌‌‌‌تواند نشان از استرس جنینی باشد؛
در صورت بروز خون‌‌‌‌ریزی به رنگ قرمز روشن(شدیدتر از خون دوره‌‌‌‌ی قاعدگی) یا خروج لخته‌‌‌‌های خون، فورا به بیمارستان مراجعه کنید(البته پس از تماس با بخش زایمان و پزشک معالج)؛
اگر احساس کردید میزان حرکات و تکان‌‌‌‌های جنین کم شده است، فورا با پزشک خود تماس بگیرید
درصورتی که دردهای شکمی شدید و مداوم داشتید و در فاصله‌‌‌‌ی بین انقباضات آرام نشدید، پزشک معالج را مطلع کنید؛
اگر قسمتی از اعضای جنین یا بند ناف را در واژن خود حس کردید، فورا به بیمارستان بروید.

انجام معاینه‌‌‌‌ی داخلی برای تأیید زمان زایمان

زمانی که پزشک برای اطمینان از رسیدن وقت زایمان، به معاینه‌‌‌‌ی داخلی می‌‌‌‌پردازد، چند مورد را بررسی می‌‌‌‌کند:
باز شدن دهانه‌‌‌‌ی رحم: دهانه یا همان دهانه‌‌‌‌ی رحم در طول مدت بارداری بسته است و به‌‌‌‌تدریج در هفته‌‌‌‌های پایانی و به‌‌‌‌خصوص نزدیک زمان زایمان، باز می‌‌‌‌شود. پس از آغاز دردها و انقباضات واقعی زایمان، میزان و سرعت بازشدن دهانه‌‌‌‌ی رحم افزایش می‌‌‌‌یابد و تا حدود 10 سانتی‌‌‌‌متر در پایان اولین مرحله‌‌‌‌ی زایمان باز می‌‌‌‌شود. غالبا اگر دهانه‌‌‌‌ی رحم حدود 4 سانتی‌‌‌‌متر باز شده باشد، صد درصد در شرف درد زایمان قرار دارید.

افاسمان: معمولا به‌‌‌‌هنگام زایمان و کمی قبل از آن دهانه‌‌‌‌ی رحم به‌‌‌‌تدریج شل و کوتاه می‌‌‌‌شود؛ آن‌‌‌‌قدر کوتاه که دیگر محو می‌‌‌‌شود و فقط دهانه‌‌‌‌ی رحم باقی می‌‌‌‌ماند
وضعیت قرارگیری جنین: به‌‌‌‌هنگام زایمان معمولا نوزاد شروع به برگرداندن روی خود به سمت راست یا چپ بدن مادر می‌‌‌‌کند و با ادامه‌‌‌‌ی دردها و مراحل زایمان او روی خود را به سمت پایین یعنی محل خروج برمی‌‌‌‌گرداند، گویی به کف زمین نگاه می‌‌‌‌کند. گاهی نوزاد سر خود را کاملا برعکس یعنی به سمت بالا می‌‌‌‌چرخاند و درحالی‌‌‌‌که انگار به سقف نگاه می‌‌‌‌کند بیرون می‌‌‌‌آید.
دهانه‌‌‌‌ی رحم از حالت سفت و کشیده به‌‌‌‌حالتی کاملا شل و کوتاه تغییر می‌‌‌‌کند و تقریبا از هم باز می‌‌‌‌شود تا جایی‌‌‌‌که دیگر اثری از دهانه‌‌‌‌ی رحم باقی نمی‌‌‌‌ماند.

پذیرش در بیمارستان

به هر روشی که بخواهید زایمان کنید، چه طبیعی و چه القایی(تحریکی) یا سزارین، بتید در بخش زایمان بیمارستان پذیرش و بستری شوید. زمانی‌‌‌‌که با بیمارستان تماس می‌‌‌‌گیرید، به شما گفته می-شود که فورا برای انجام برخی ارزیابی‌‌‌‌ها و آزمایشات اولیه به بخش زایمان بیمارستان مراجعه کنید و البته گاهی پزشک معالج یا خصوصی شما، دستور پذیرش در بیمارستان را از قبل صادر کرده است.